شبکه های کامپیوتری
|

جداول مسیریابی در شبکه

توسطمهرداد یاری

جداول مسیریابی (Routing Tables) یکی از مفاهیم مهم در شبکه‌های کامپیوتری هستند که نقش سیستم (Navigation) را برای داده‌ها ایفا می‌کنند. در این مقاله به زبان ساده یاد می‌گیرید که جدول مسیریابی چیست، چگونه کار می‌کند و چگونه می‌توانید با دستور route print آن را مشاهده و تحلیل کنید.

جدول مسیریابی (Routing Table) چیست؟

یک جدول مسیریابی، یک پایگاه داده کوچک و بهینه‌شده درون روترها، سوئیچ‌های لایه ۳ و حتی کامپیوترهای شخصی شماست که حاوی “نقشه راه شبکه” است. هنگامی که یک بسته داده (Data Packet) می‌خواهد از مبدا به مقصد برسد، این جدول به دستگاه می‌گوید که بسته را به کدام مسیر و از کدام درگاه (Interface) ارسال کند.

قیاس ساده: نقشهٔ GPS

جدول مسیریابی را مانند یک نقشه GPS در نظر بگیرید. وقتی آدرس مقصد را وارد می‌کنید (IP مقصد)، GPS به شما می‌گوید:

  • از کدام خیابان (Interface) بروید.
  • به سمت کدام تقاطع یا مقصد میانی (Next Hop) حرکت کنید.

جدول مسیریابی دقیقاً همین کار را برای بسته‌های اطلاعاتی انجام می‌دهد.

ساختار و اجزای جدول مسیریابی

هر سطر (Entry) در یک جدول مسیریابی معمولاً شامل فیلدهای کلیدی زیر است:

فیلدتوضیحمثال
مقصد شبکه (Network Destination)آدرس شبکه مقصد192.168.1.0
Netmaskماسک زیرشبکه برای تشخیص بخش شبکه از میزبان255.255.255.0
Gateway/Next Hopآدرس IP روتر بعدی که بسته باید به آن تحویل داده شود192.168.1.1
Interfaceکارت شبکه یا پورتی که بسته از آن خارج می‌شود192.168.1.10
Metric“هزینه” مسیر. مسیری با عدد کمتر، ارجح‌تر است25

معرفی و آموزش دستور Route Print

دستور route print یک ابزار قدرتمند خط فرمان در ویندوز است که محتوای جدول مسیریابی فعلی کامپیوتر شما را نمایش می‌دهد. این دستور برای عیب‌یابی مشکلات اتصال به شبکه و اینترنت بسیار حیاتی است.

چگونه از Route Print استفاده کنیم؟

  1. Command Prompt یا PowerShell را با حقوق Administrator باز کنید.
  2. دستور ساده زیر را تایپ کرده و Enter بزنید:route print
  3. خروجی مفصلی شبیه به تصویر زیر مشاهده خواهید کرد (البته به صورت متنی):

تحلیل خروجی دستور Route Print

خروجی این دستور معمولاً شامل چند بخش است. بیایید مهم‌ترین بخش‌ها را با هم تحلیل کنیم:

مثال :

برداشتهای قسمت (Interface List) مطابق جدول عبارتند از :
Interface 16: کارت شبکه سیمی (Ethernet) – احتمالاً غیرفعال چون در Active Routes اشاره نشده

Interface 2: کارت شبکه بی‌سیم اصلی – احتمالاً فعال – چون در Active Routes اشاره شده

Interface 10: آداپتور بی‌سیم USB – فعال (با آیپی 192.168.1.108)

Interface 17: بلوتوث – احتمالاً غیرفعال

Interface 1: Loopback برای ارتباطات داخلی سیستم

نتیجه: سیستم شما از طریق آداپتور USB وایرلس (Interface 10) به شبکه متصل است.

📊 جدول رابط‌های شبکه (Interface List)

شماره رابطآدرس MACنام و توضیحات رابط
16-کارت شبکه سیمی (Ethernet) – احتمالاً غیرفعال چون در Active Routes اشاره نشده60:45:fb:2a:75:2fRealtek PCIe FE Family Controller
2-کارت شبکه بی‌سیم اصلی – احتمالاً فعال – چون در Active Routes اشاره شده59:00:e3:27:8d:d1Realtek RTL8723BE Wireless LAN 802.11n PCI-E NIC
5– یک آداپتور مجازی است که توسط ویندوز  ایجاد شدهac:42:a1:fb:0b:31Microsoft Wi-Fi Direct Virtual Adapter #11
4-آداپتور مجازی است که توسط ویندوز  ایجاد شدهa8:42:a1:fb:0b:32Microsoft Wi-Fi Direct Virtual Adapter #12
10– آداپتور بی‌سیم USB – فعال (با آیپی 192.168.1.108)a8:42:a1:fb:0b:31Realtek RTL8188EU Wireless LAN 802.11n USB 2.0 Network Adapter
17– بلوتوث58:00:e3:27:dc:d7Bluetooth Personal Area Network
1– Interface 1: Loopback برای ارتباطات داخلی سیستم–Software Loopback Interface 1

🌐 جدول مسیریابی IPv4 – مسیرهای فعال

مقصد شبکه
Network Destination		NetmaskGatewayInterfaceMetric
0.0.0.00.0.0.0192.168.1.1192.168.1.10850
127.0.0.0255.0.0.0On-link127.0.0.1331
127.0.0.1255.255.255.255On-link127.0.0.1331
127.255.255.255255.255.255.255On-link127.0.0.1331
192.168.1.0255.255.255.0On-link192.168.1.108306
192.168.1.108255.255.255.255On-link192.168.1.108306
192.168.1.255255.255.255.255On-link192.168.1.108306
224.0.0.0240.0.0.0On-link127.0.0.1331
224.0.0.0240.0.0.0On-link192.168.1.108306
255.255.255.255255.255.255.255On-link127.0.0.1331
255.255.255.255255.255.255.255On-link192.168.1.108306

📍 مسیرهای پایدار (Persistent Routes): None

1. مسیر پیش‌فرض (Default Route) – مهم‌ترین مسیر

0.0.0.0   0.0.0.0   192.168.1.1   192.168.1.108   50
  • معنی 0.0.0.0 : “تمام ترافیک اینترنت به سمت روتر/مودم با IP 192.168.1.1 فرستاده شود”
  • وضعیت: کاملاً سالم ✅

🔷 جدول مسیریابی IPv6 – مسیرهای فعال Active Routes

رابطMetricمقصد شبکهGateway
1331::1/128On-link
10306fe80::/64On-link
10306fe80::53a8:8d55:b796:9cb4/128On-link
1331ff00::/8On-link
10306ff00::/8On-link

📍 مسیرهای پایدار (Persistent Routes): None

🎯 نکات کلیدی جدول

  • ✅ رابط فعال: Interface 10 (آداپتور USB وایرلس)
  • 🌐 مسیر پیش‌فرض: به Gateway 192.168.1.1
  • 🏠 شبکه محلی: 192.168.1.0/24 با آیپی 192.168.1.108

عبارت “On-link” در جدول مسیریابی یک مفهوم بسیار مهم و کلیدی است. در ادامه به زبان ساده توضیح داده میشود :

🎯 معنی ساده “On-link”

“On-link” به معنی این است که:

“دستگاه مقصد به طور مستقیم در همان شبکه محلی متصل است و برای رسیدن به آن نیازی به روتر نیست.”

🔍 توضیح فنی دقیق‌تر

وقتی در جدول مسیریابی عبارت “On-link” را می‌بینید، یعنی:

  • مقصد در همان سگمنت شبکه قرار دارد
  • ارتباط مستقیم از طریق switch یا access point انجام می‌شود
  • نیاز به مسیریابی (routing) نیست
  • سیستم از ARP برای پیدا کردن آدرس MAC مقصد استفاده می‌کند

📊 مثال از جدول

192.168.1.0    255.255.255.0         On-link     192.168.1.103    306

معنی: “تمام دستگاه‌های با IP در محدوده 192.168.1.1 تا 192.168.1.254 مستقیماً به من متصل هستند و برای ارتباط با آنها نیاز به روتر ندارم.”

🆚 مقایسه “On-link” با “Gateway”

مفهوممعنیمثالکاربرد
On-linkمقصد در شبکه مستقیم وصل استOn-linkشبکه محلی (LAN)
Gatewayنیاز به روتر برای رسیدن به مقصد192.168.1.254اینترنت و شبکه‌های دیگر

🌟 مثال‌های بیشتر از جدول

۱. On-link برای شبکه محلی

192.168.1.103  255.255.255.255  On-link  192.168.1.103  306

معنی: “این خود من هستم! ارتباط با خودم مستقیم است.”

۲. On-link برای Loopback

127.0.0.1  255.255.255.255  On-link  127.0.0.1  331

معنی: “ارتباط با خود سیستم (localhost) کاملاً داخلی است.”

۳. Gateway برای اینترنت

0.0.0.0  0.0.0.0  192.168.1.1  192.168.1.108  50

معنی: “برای رسیدن به اینترنت باید از روتر (192.168.1.1) استفاده کنم.”

💡 جمع‌بندی مفهومی

  • ✅ On-link = “همسایه دیوار به دیوار” – ارتباط مستقیم
  • 🌐 Gateway = “مسیر بین شهری” – نیاز به واسطه (روتر)

این مفهوم به سیستم می‌گوید که آیا می‌تواند مستقیماً با مقصد ارتباط برقرار کند یا باید بسته را به روتر بعدی تحویل دهد.

مثال 2 :

IPv4 Route Table
===========================================================================
Interface List
 10...00 1b 44 11 3a e7 ......Intel(R) PRO/1000 MT Network Connection
  1...........................Software Loopback Interface 1
===========================================================================

IPv4 Route Table
===========================================================================
Active Routes:
Network Destination        Netmask          Gateway       Interface  Metric
          0.0.0.0          0.0.0.0      192.168.1.1     192.168.1.10     25
        127.0.0.0        255.0.0.0         On-link         127.0.0.1    331
        127.0.0.1  255.255.255.255         On-link         127.0.0.1    331
     192.168.1.0    255.255.255.0         On-link      192.168.1.10    281
    192.168.1.10  255.255.255.255         On-link      192.168.1.10    281
   192.168.1.255  255.255.255.255         On-link      192.168.1.10    281
        224.0.0.0        240.0.0.0         On-link         127.0.0.1    331
        224.0.0.0        240.0.0.0         On-link      192.168.1.10    281
  255.255.255.255  255.255.255.255         On-link         127.0.0.1    331
  255.255.255.255  255.255.255.255         On-link      192.168.1.10    281
===========================================================================

توضیح چند سطر مهم:

  1. مسیر پیش‌فرض (Default Route):text0.0.0.0 0.0.0.0 192.168.1.1 192.168.1.10 25
    • معنی: “هر بسته‌ای که آدرس مقصدش در هیچ یک از مسیرهای مشخص دیگر نبود، آن را به روتر 192.168.1.1 (مثلاً مودم شما) از طریق کارت شبکه با آدرس 192.168.1.10 بفرست.”
    • کاربرد: این سطر، مسئول اتصال شما به اینترنت است.
  2. مسیر لوکال هاست (Loopback):text127.0.0.0 255.0.0.0 On-link 127.0.0.1 331
    • معنی: “ترافیک مربوط به شبکه 127.0.0.0/8 را به خود سیستم برگردان (Loopback).”
    • کاربرد: برای تست و ارتباطات درون‌سیستمی استفاده می‌شود.
  3. مسیر شبکه محلی (Local Network):text192.168.1.0 255.255.255.0 On-link 192.168.1.10 281
    • معنی: “دستگاه‌هایی که IP آنها در محدوده 192.168.1.1 تا 192.168.1.254 است، مستقیماً در شبکه محلی من قرار دارند و نیاز به روتر نیست. ارتباط با آنها به صورت مستقیم (On-link) و از طریق کارت شبکه 192.168.1.10 انجام می‌شود.”
    • کاربرد: ارتباط با سایر دستگاه‌های موجود در شبکه داخلی شما (مثل پرینتر، کامپیوترهای دیگر و…).

انواع مسیرها در جدول مسیریابی

  • مسیر مستقیم (Directly Connected): به طور خودکار وقتی یک IP به کارت شبکه اختصاص می‌دهید، ایجاد می‌شود.
  • مسیر استاتیک (Static): توسط مدیر شبکه به صورت دستی اضافه می‌شود.
  • مسیر داینامیک (Dynamic): به طور خودکار توسط پروتکل‌های مسیریابی مانند OSPF یا EIGRP یادگرفته و به روز می‌شود.

سوالات متداول (FAQ)

1. اگر مسیر پیش‌فرض (0.0.0.0) از جدول حذف شود چه اتفاقی می‌افتد؟

  • سیستم شما به اینترنت و همچنین به هر شبکه‌ای که مسیر مشخصی برایش تعریف نکرده‌اید، دسترسی نخواهد داشت.

2. Metric در جدول مسیریابی چه معنایی دارد؟

  • Metric نشان‌دهنده “هزینه” مسیر است. وقتی برای یک مقصد چندین مسیر وجود داشته باشد، مسیری با کمترین Metric انتخاب می‌شود.

3. از کجا بفهمم مشکل از جدول مسیریابی است؟

  • اگر به اینترنت وصل نیستید اما به دستگاه‌های داخلی شبکه دسترسی دارید، اولین قدم بررسی وجود و صحت مسیر پیش‌فرض با دستور route print است.

جمع‌بندی

درک جداول مسیریابی و توانایی تحلیل آن با دستور route print، یک مهارت ضروری برای هر مدیر شبکه و حتی کاربران حرفه‌ای است. این جدول، نقشه گنج شبکه شماست که به درستی مسیر حرکت داده‌ها را مشخص می‌کند. دفعه بعد که با مشکل اتصال به اینترنت مواجه شدید، اولین دستوری که باید اجرا کنید route print است تا از سلامت “GPS سیستم عامل” خود مطمئن شوید.

برای یادگیری بیشتر:

روش‌های سوئیچینگ در شبکه

مهرداد یاری

بیش از 15 سال است که به عنوان مربی در آموزشگاه های فنی و حرفه ای فعالیت میکنم و بیش از بیست سال در زمینه it فعالیت دارم . با افتخار در خدمت شما هستم

نوشته‌های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *