پیغامهای خطای سیستم در شبکه
پیغامهای خطای سیستم در شبکه را میتوان از جنبههای مختلفی دستهبندی کرد. در زیر یک دستهبندی جامع ارائه شده است:
1. دستهبندی بر اساس منبع یا لایه ایجاد خطا
این دستهبندی بر اساس مدل مرجع OSI یا TCP/IP انجام میشود و برای عیبیابی سیستماتیک بسیار مفید است.
| لایه | نوع خطا | مثالهای پیغام خطا | توضیح |
|---|---|---|---|
| لایه فیزیکی (Physical) | خطاهای سختافزاری و اتصال | "Network cable unplugged"، "No signal"، چراغهای روتر/سوئیچ خاموش یا قرمز | مشکلات مربوط به کابل، کارت شبکه، پورتهای سوئیچ یا روتر، برق و… |
| لایه پیوند داده (Data Link) | خطاهای MAC و فریم | "Duplicate IP address" (گاهی در این لایه ظاهر میشود)، "Hardware error" | مشکلات مربوط به MAC Address، پروتکل ARP، سوئیچینگ (مثل Loop و ایجاد طوفان) |
| لایه شبکه (Network) | خطاهای مسیریابی و آدرسدهی IP | "Destination host unreachable"، "Request timed out"، "TTL expired in transit" | مشکلات مربوط به آدرس IP، Subnet Mask، Gateway پیشفرض، مسیریاب (Router) و جدول مسیریابی |
| لایه انتقال (Transport) | خطاهای اتصال و پورت | "Connection refused"، "Connection reset by peer"، "No route to host" | مشکلات مربوط به برقراری اتصال (TCP 3-Way Handshake)، بستههای RST، فایروال که پورت را میبندد، سرویس در حال اجرا نبودن |
| لایه کاربردی (Application) | خطاهای سرویسهای خاص | "404 Not Found"، "Connection to database failed"، "SSL certificate error"، "Authentication failed" | مشکلات مربوط به نرمافزارهای خاص مانند وبسرور، میلسرور، DNS و تنظیمات آنها |
2. دستهبندی بر اساس نوع پیغام و رفتار سیستم
این دستهبندی بیشتر بر اساس چیزی است که شما به عنوان کاربر یا مدیر شبکه میبینید.
الف) خطاهای اتصال (Connectivity Errors)
این خطاها زمانی رخ میدهند که یک دستگاه نتواند با دستگاه دیگری ارتباط برقرار کند.
Destination Host Unreachable: سیستم شما میداند که مقصد کجاست اما روتر گزارش میدهد که به آن دسترسی ندارد. (مشکل در مسیریابی)Request Timed Out: بستهها به مقصد میروند اما پاسخی برگشت داده نمیشود. معمولاً به دلیل فایروال، قطعی شبکه یا خاموش بودن مقصد.Unknown Host: نام دامنه (مثلاً www.example.com) به IP تبدیل نشد. (مشکل در DNS)
ب) خطاهای سرویس و پورت (Service & Port Errors)
این خطاها زمانی رخ میدهند که ارتباط IP برقرار است اما سرویس خاصی در دسترس نیست.
Connection Refused: سیستم مقصد پاسخ میدهد، اما هیچ سرویسی روی پورت درخواستی شما در حال گوش دادن نیست. (مثلاً سرویس وب سرور اجرا نشده)Connection Reset: اتصال برقرار شده بود، اما به طور ناگهانی توسط طرف مقابل بسته شد. (ممکن است به دلیل overload سرور، مشکلات فایروال یا ریست شدن سرویس رخ دهد).
ج) خطاهای مجوز و احراز هویت (Authentication & Permission Errors)
Access DeniedیاPermission Denied: شما اجازه دسترسی به منبع درخواستی (فایل، پرینتر، سرویس) را ندارید.Invalid Username or Password: مشکل در اطلاعات ورود.Account Locked Out: حساب کاربری به دلیل ورود اشتباه مکرر، قفل شده است.
د) خطاهای پیکربندی (Configuration Errors)
Invalid IP Address: آدرس IP وارد شده معتبر نیست.Duplicate IP Address: دو دستگاه در یک شبکه دارای IP یکسان هستند.DNS Server Not Responding: سرور DNS در دسترس نیست یا آدرس آن به درستی تنظیم نشده است.
هـ) خطاهای منابع سیستم (Resource Errors)
Out of MemoryیاLow on Disk Space: سیستم عامل یا یک برنامه با کمبود منابع مواجه شده است.Too many open connections: سرور تحت بار زیاد قرار دارد و نمیتواند اتصالات جدید را بپذیرد.
3. ابزارهای تشخیص و تحلیل خطاها
برای فهمیدن این خطاها از دستورات و ابزارهای زیر استفاده میکنیم:
ping: برای تست ابتدایی اتصال و دریافت خطاهایRequest Timed OutیاDestination Unreachable.tracert(در ویندوز) /traceroute(در لینوکس/مک): برای پیدا کردن مسیر بسته و شناسایی نقطه دقیق قطعی (خطایTTL Expired).ipconfig(در ویندوز) /ifconfig(در لینوکس/مک): برای بررسی تنظیمات IP، Gateway و DNS.nslookup/dig: برای عیبیابی مشکلات DNS (خطایUnknown Host).telnetیاnetcat(nc): برای بررسی باز بودن یک پورت خاص (خطایConnection Refused).- لاگهای سیستم (Event Viewer در ویندوز
/var/logدر لینوکس): برای دریافت جزئیات کامل خطاها و وقایع سیستم.
جمعبندی نهایی
در عیبیابی شبکه، اولین قدم، فهمیدن دقیق پیغام خطا است. سپس با استفاده از یک روال منطقی (مثلاً از لایه فیزیکی شروع کرده و به سمت لایه کاربری بروید) و به کمک ابزارهای mentioned above، منشأ مشکل را پیدا و آن را رفع میکنید.
